W roku szkolnym 2021/2022 wspólnie z Centrum Edukacji Obywatelskiej realizujemy projekt edukacyjny „Wychowanie to podstawa”. Głównym założeniem projektu jest kształcenie kompetencji społecznych, obywatelskich i osobistych umożliwiających budowanie relacji, prowadzenie dialogu oraz krystalizację wartości i postaw wśród uczniów i uczennic. Prowadzone przez nas działania oparte są na edukacji włączającej, która widzi, wzmacnia, włącza i tworzy przestrzeń do współpracy dla wszystkich jej podmiotów i jednostek - uczniów i ich rodziców oraz pracowników szkoły. Jesteśmy jedną z dziesięciu szkół w Polsce, która została zaproszona do realizacji drugiego etap projektu, czyli do działań w ramach indywidualnej ścieżki wychowawczo–pedagogicznej. Opiekę merytoryczną nad naszą szkołą objęła pani Marzanna Dąbrowska, moderator z Centrum Edukacji Obywatelskiej.
W sierpniu 2021 odbyło się spotkanie przedstawicieli rodziców, nauczycieli i uczniów, podczas którego dokonaliśmy diagnozy potrzeb metodą „profilu szkoły”. We wrześniu na spotkaniu online wyłoniliśmy obszary wychowawcze, przeznaczone do realizacji w Szkolnym Programie Wychowawczo-Profilaktycznym. Wszystkie grupy zaangażowane w realizację programu „Wychowanie to podstawa” wspólnie zdecydowały, że w bieżącym roku szkolnym będziemy pracować nad podniesieniem poczucia odpowiedzialności za naukę i zachowanie. Jest to ważne, ponieważ wychowanie do odpowiedzialności kształtuje jednocześnie wartości między innymi szacunek, przyjaźń, otwartość, uczciwość, prawda, odwaga, miłość, konsekwencja, mądrość, pracowitość. Człowiek odpowiedzialny kieruje się w życiu normami, dba o relacje, troszczy się o dobro swoje i innych (także w aspekcie bezpieczeństwa i zdrowia), ponosi konsekwencje własnego zachowania i wypełnia powierzone zadania. W relacjach interpersonalnych jest postrzegany jako godny zaufania i niekrzywdzący innych.
Uczenie odpowiedzialności to proces długi i wymagający. Jak więc nauczyć dziecko odpowiedzialności? Otóż wystarczy być odpowiedzialnym dorosłym i pozwalać dziecku przejmować odpowiedzialność za kolejne obszary swojego życia. Każda sytuacja, nawet najbardziej błaha, to okazja do podejmowania rozmowy, podczas której uczeń może sam poszukiwać sposobów rozwiązania trudności. W szkole każdego dnia przejawia się wiele różnorodnych sytuacji. Te codzienne zdarzenia, zgłębiane w oparciu o normy społeczne, prowadzą do poszukiwania rozwiązań, które są zgodne z przyjętymi wartościami. Takie postępowanie wzmacnia wiarę ucznia w swoje możliwości, uczy szacunku dla drugiego człowieka, a tym samym kształtuje poczucie odpowiedzialności za budowanie dobrych relacji z innymi. Odpowiedzialność to cecha, która wpływa nie tylko na obraz samego siebie, ale w znaczący sposób modeluje relacje między ludźmi.
W ramach działań wzmacniających obszar „poczucie odpowiedzialności” ustaliliśmy, że uczniowie klas 4-8 będą raz w tygodniu wypełniać na godzinach z wychowawcą kartę samooceny. W ten sposób będą uczyć się racjonalnie planować swoje działania związane z nauką i zachowaniem na najbliższy tydzień. Po każdym tygodniu krótko podsumują efekty tych działań. Staną się one punktem wyjścia do dyskusji na temat istotnych - z punktu widzenia wychowawczego - fundamentów, na których młody człowiek buduje swoją osobowość, a więc wartości, normy, zasady, a także konsekwencję w dążeniu do osiągnięcia zaplanowanego celu. Dla chętnych uczniów z klas 5-7 zorganizowaliśmy warsztaty online na temat metod efektywnego uczenia się. Warsztaty te odbyły się 6 grudnia. W przyszłości uczniowie Ci przeprowadzą podobne zajęcia dla swoich kolegów i koleżanek w poszczególnych klasach.
Mamy głębokie poczucie, że podejmowane działania wesprą naszych wychowanków w tworzeniu odpowiedzialnej postawy wobec własnej nauki. Wspólnie z rodzicami i uczniami ustaliliśmy, że kształtowanie poczucia odpowiedzialności za słowa i czyny będzie odbywało się w oparciu o indywidualną, a nie grupową, odpowiedzialność osoby.
Uzupełniając powyższe działania pedagog szkolna udostępniła wychowawcom klas linki do filmów edukacyjnych, które są wsparciem w realizacji tematyki wychowawczo-profilaktycznej, zaś pani moderator przygotowała i udostępniła scenariusz zajęć z wykorzystaniem filmu na temat emocji.
Doskonałym wsparciem w realizacji projektu były pomysły i działania Rady Rodziców, a w szczególności warsztaty dla rodziców pod hasłem „Pozytywna dyscyplina” oraz „Bliżej – pełna łączność”. Rodzice są najważniejszymi osobami w życiu dziecka. Wspólna wymiana doświadczeń, informacji, potrzeb i oczekiwań między rodzicami i nauczycielami tworzy podłoże do relacji opartej na zaufaniu i życzliwości. Efektywna współpraca z rodzicami jest szansą na doskonały rozwój dzieci i młodzieży.
W ramach realizowanego projektu nauczyciele mogą skorzystać z narzędziownika zmieszczonego na stronach CEO. Znajdą tam opracowane materiały do pracy
z uczniami wg następujących obszarów:
- ja - uczeń, uczennica
- ja a grupa (relacje w klasie)
- ja a wspólnota szkolna
- ja/my a środowisko
- ja/my a świat .
Podjęte przez nauczycieli i rodziców działania mają na celu pokazanie uczniom, że dzięki umiejętności dokonywania samooceny stają się autorami swojego procesu uczenia się.